تأثیر ویژگی‌های خاک بر فراهمی آب در کشتزارهای دیم گندم
کد مقاله : 1020-ISSC19 (R1)
نویسندگان
فرشته حق شناس *
دانشگاه زنجان
چکیده مقاله
ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی دائم از ویژگی‌های کلیدی هیدرولوژیکی خاک هستند که نقش محوری در ارزیابی دسترسی گیاه به آب ایفا می‌کنند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ویژگی‌های خاک بر فراهمی آب برای گندم دیم در کشتزارهای منطقه تهم‌چای زنجان انجام شد. از ۳۰ کشتزار مورد مطالعه، نمونه‌های خاک از عمق صفر تا ۳۰ سانتی‌متری برداشت و ویژگی‌هایی نظیر بافت خاک، ماده آلی، کربنات کلسیم، چگالی ظاهری، پایداری خاکدانه، هدایت هیدرولیکی اشباع، ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی دائم اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که همبستگی مثبتی میان نقطه پژمردگی دائم و درصد ذرات رس (66/0= r)، درصد کربنات کلسیم معادل (26/0= r) وجود دارد. در مقابل، همبستگی منفی بین نقطه پژمردگی دائم و درصد ذرات شن (74/0- =r)، سیلت (72/0- =r) و سنگریزه (58/0- =r) مشاهده می‌شود. سایر ویژگی‌های خاک شامل چگالی ظاهری (48/0- =r)، پایداری خاکدانه (51/0- =r) و هدایت هیدرولیکی اشباع (60/0- =r) همبستگی منفی معنی‌داری داشت. همچنین نتایج نشان داد که خاک‌های ریزبافت آب بیشتری نگه می‌دارند اما دسترسی گیاه به آن دشوارتر است، در حالی که خاک‌های درشت‌بافت آب را آسان‌تر در اختیار گیاه قرار داده و مقاومت به خشکی را افزایش می‌دهند.
کلیدواژه ها
بافت خاک، تنش آبی، خاک‌های نیمه‌خشک، ظرفیت زراعی، نقطه پژمردگی دائم.
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر