| بررسی علل تغییرات زمانی تولید رواناب در حوزه آبخیز صوفی چای در استان آذربایجان شرقی |
| کد مقاله : 1086-ISSC19 (R2) |
| نویسندگان |
|
فرشته آذری فام مراغه *1، علیرضا واعظی2 1دانشجوی دکترا دانشگاه زنجان 2استاد دانشگاه زنجان |
| چکیده مقاله |
| رواناب سطحی یکی از عوامل مهم در فرسایش خاک و کاهش بهره‌وری منابع آب و خاک است که تحت تأثیر عواملی مانند شدت بارندگی، پوشش گیاهی، بافت خاک، شیب زمین و رطوبت اولیه خاک قرار دارد. این پژوهش به بررسی روند ده‌ساله تولید رواناب و ضریب رواناب در حوزه آبخیز صوفی‌چای استان آذربایجان شرقی از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد بیشترین مقدار بارندگی در فصل پاییز (آبان) بوده، در حالی که بیشترین مقدار رواناب و ضریب رواناب (56 درصد) در فصل بهار (اردیبهشت) رخ داد که دلیل آن ارز یک سو وقوع بارش‌های شدید، ذوب برف‌ها و افزایش رطوبت اولیه خاک و از سوی دیگر عدم استقرار پوشش گیاهی کافی برای حفظ بارندگی است. در مقابل، در فصل گرم سال (تابستان) و به ویژه پاییز به‌علت رشد پوشش گیاهی، نفوذ آب در خاک افزایش یافته و میزان رواناب و در نتیجه ضریب رواناب (5 درصد) به شدت کاهش یافته است. این یافته‌ها بر لزوم اقدامات حفاظت خاک در اوایل بهار برای جلوگیری از وقوع سیلاب و هدررفت آب و خاک در حوزه آبخیز تأکید دارد. |
| کلیدواژه ها |
| جریان سطحی، ضریب روان‌آب، پوشش گیاهی، حوزه آبخیز صوفی چای |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر |
