| تأثیر گچ و آهک بر شاخص دکستر (S-index) در اقلیم خشک و نیمه خشک غرب ایران |
| کد مقاله : 1219-ISSC19 (R1) |
| نویسندگان |
|
آزاده صفادوست *1، ساهره صفرلکی2، محمود رستمی نیا3، سیده بهاره عظیمی4، سید روح الله موسوی5 1هیات علمی 2گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران 3گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران. 4گروه پژوهشی ارزیابی و مخاطرات محیط زیست، پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران. 5دانش آموخته دکتری مدیریت منابع خاک، گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. |
| چکیده مقاله |
| در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک، ترکیبات کلسیم‌دار مانند گچ و آهک نقش مهمی در کیفیت فیزیکی خاک دارند. این پژوهش با هدف بررسی اثر این ترکیبات بر شاخص دکستر (S-index) که معیاری حساس برای سنجش پایداری ساختمان خاک است، روی ۱۰۰ نمونه خاک با بافت لومی تا لومی‌رسی و درصدهای متغیر گچ (۰ تا ۳۰٪) و آهک (۵ تا ۵۴٪) انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش میزان گچ و آهک باعث کاهش معنی‌دار در شاخص S می‌شود (به‌ترتیب 54/0-=r و78/0-=r ،01/0>p)، که بیانگر کاهش پایداری ساختمان و افزایش ناپایداری خاک است. با توجه به شرایط خاک‌های منطقه، گچ نسبت به آهک تغییرات نامطلوب بیشتری در کیفیت فیزیکی خاک ایجاد کرد، هرچند یون کلسیم در شرایط دیگر می‌تواند به بهبود ساختمان و پایداری خاک‌دانه‌ها کمک کند. شاخص دکستر برابر با 0024/0 است که کمتر از سطح بحرانی 035/0 بوده و نشان‌دهنده شکنندگی ساختان خاک و افزایش ناپایداری آن است. بر اساس این یافته‌ها، به‌منظور مدیریت پایدار خاک‌های مناطق خشک، توصیه می‌شود اقداماتی مانند افزایش ماده آلی، استفاده از گیاهان پوششی و بهبود زهکشی اجرا شود تا از تخریب ساختار خاک جلوگیری شده و پایداری فیزیکی آن حفظ گردد. |
| کلیدواژه ها |
| آهک، شاخص دکستر، کیفیت فیزیکی خاک، گچ، مدیریت خاک |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر |
