| تأثیر آتش‌سوزی جنگلی بر برخی ویژگی های خاک |
| کد مقاله : 1233-ISSC19 (R1) |
| نویسندگان |
|
فاطمه رخش *1، علی بهشتی آل آقا2 1دکتری علوم خاک، دستیار تحقیق گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران 2دانشیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران |
| چکیده مقاله |
| آتش‌سوزی‌های جنگلی از مهم‌ترین اختلالات اکولوژیکی‌اند که اثرات گسترده‌ای بر ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک دارند. شدت و مدت آتش‌سوزی و نوع پوشش گیاهی تعیین‌کننده میزان این تغییرات است. آتش‌های با شدت بالا معمولاً موجب کاهش کربن آلی، نیتروژن و سایر ترکیبات آلی، تخریب ساختار خاک و افت شدید فعالیت میکروبی می‌شوند، درحالی‌که آتش‌های کم تا متوسط می‌توانند افزایش موقتی عناصر غذایی مانند فسفر، پتاسیم و نیتروژن معدنی و بهبود شرایط رشد برخی ریزجانداران را به‌دنبال داشته باشند. آتش همچنین باعث تغییر pH، کاهش ظرفیت نگهداری آب و تجزیه مواد آلی ناپایدار می‌شود، در حالی‌که ترکیبات پایداری همچون کربن سیاه و هومین در خاک باقی مانده و در نگهداشت بلندمدت کربن نقش دارند. این تغییرات بسته به شرایط محیطی می‌توانند سال‌ها ادامه یابند. علاوه بر عوامل طبیعی، فعالیت‌های انسانی مانند تغییر کاربری اراضی، برداشت بی‌رویه منابع جنگلی و مدیریت نامناسب سوخت‌های گیاهی می‌تواند خطر و شدت آتش را افزایش دهد، درحالی‌که مدیریت پایدار جنگل، آموزش جوامع محلی و استفاده از آتش تجویزی به کاهش خسارت‌ها کمک می‌کند. همچنین شواهد نشان می‌دهد که شدت و نوع اثرات آتش در مناطق مختلف جغرافیایی متفاوت است و به اقلیم، نوع خاک و ترکیب پوشش گیاهی بستگی دارد. تحلیل این اثرات برای مدیریت پایدار خاک، بازسازی پس از آتش و درک پویایی اکوسیستم‌های خاکی، به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک، اهمیت بالایی دارد. |
| کلیدواژه ها |
| آتش‌سوزی، ریزجانداران، زیست توده میکروبی، کربن آلی، مواد آلی |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر |
