| آلودگی خاک با فلزات سنگین در شالیزارهای اطراف اصفهان: ارزیابی ریسک کادمیم برای سلامتی |
| کد مقاله : 1235-ISSC19 (R1) |
| نویسندگان |
|
حمیدرضا رحمانی *1، زهرا خان محمدی2 1عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی 2عضو هیات علمی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران |
| چکیده مقاله |
| فلزات سنگین می‌توانند سبب مشکلات مهم آلودگی محیطی و سلامت شوند. این پژوهش با هدف بررسی احتمال آلودگی خاک و تعیین شاخص فاکتور آلودگی خاک برخی از شالیزارهای اطراف اصفهان به فلزات سنگین انجام شد. به منظور انجام این پژوهش تعداد 105 نمونه خاک از 6 منطقه برنج‌کاری استان اصفهان برداشت و غلظت فلزات سنگین روی، مس، آهن، کادمیم و سرب در نمونه‌ها اندازه‌گیری شد. برای تعیین آلودگی خاک به فلزات سنگین از فاکتور آلودگی (CF) و با تعیین غلظت کادمیم در گیاه شاخص‌های ضریب خطر (HQ)، فاکتور تجمع زیستی (BAF) و فاکتور انتقال (TF) کادمیم محاسبه گردید. نتایج نشان داد که غلظت فلزات سنگین مس، روی و سرب از حد مجاز حفاظت محیط‌زیست برای خاک‌های کشاورزی کمتر بود، درحالی‌که غلظت کادمیم در حدود 21 درصد از نمونه‌ها بیشتر از حد مجاز سازمان محیط‌زیست به‌دست آمد. بر اساس طبقه‌بندی هکنسون، میانگین فاکتور آلودگی برای هیچ کدام از فلزات سنگین مورد مطالعه در درجه آلودگی زیاد یا خیلی زیاد قرار نگرفت. میزان کادمیم در 4/36 درصد از نمونه‌های دانه برنج کمتر از حد استاندارد ملی 12968 بود. مقدار HQ برای گروه بزرگسالان و کودکان به ترتیب 5/54 و 2/18 درصد مناطق مورد مطالعه، از حد مجاز شاخص سلامت کمتر بود. باتوجه به مقادیر ضریب خطر، کادمیم می‌تواند در آینده‌ای نزدیک سلامت بزرگسالان و به‌طور ویژه کودکان را تهدید کند. |
| کلیدواژه ها |
| خاک، فاکتور آلودگی، فلزات سنگین. |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر |
