بررسی برخی از شاخص‌های خاک-آب-انرژی-غذا در سیستم تولید گندم و جو در شبکه آبیاری دشت قزوین
کد مقاله : 1289-ISSC19
نویسندگان
مهرزاد محصص مستشاری *1، مهدی یونسی2، افشین یوسف گمرکچی1
1مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین
2استان البرز - کرج - خیابان امامزاده حسن - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران - گروه مهندسی آبیاری و آبادانی
چکیده مقاله
در سال‌های اخیر، رویکرد نکسوس به عنوان چارچوبی بین‌رشته‌ای برای تحلیل و مدیریت هم‌زمان منابع آب، انرژی و غذا مورد توجه قرار گرفته است، اما نقش تعیین‌کننده خاک در این میان کمتر برجسته شده است. در این پژوهش، با ترکیب فناوری سنجش از دور (لندست 8)، زمین‌آمار و داده‌های زمینی (بافت خاک و ماده آلی در عمق ۰–۳۰ سانتی‌متر و عمق آب زیرزمینی) و با به‌کارگیری تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) و بررسی بارگذاری مؤلفه‌ها، سهم هر پارامتر در تبیین واریانس کل شناسایی و وزن هر لایه مشخص شد. در نهایت با استفاده از شبکه‌بندی مورد نظر شاخص همبست خاک–آب–انرژی–غذا در سیستم تولید گندم و جو در شبکه آبیاری دشت قزوین (سال زراعی ۱۳۹۸–۱۳۹۹) محاسبه شد. نتایج بیانگر آن بود که نقشه همبست، ابزاری عملیاتی برای اولویت‌بندی مناطق بحرانی و تدوین راهبردهای بهینه‌سازی مصرف آب و انرژی و ارتقای کیفیت خاک فراهم می‌سازد. این مطالعه نشان می‌دهد یکپارچه‌سازی سنجش از دور، زمین‌آمار و تحلیل نکسوس، مسیر مؤثری برای مدیریت پایدار منابع در کشاورزی است.
کلیدواژه ها
بیلان انرژی سطح، زمین آمار، سنجش از دور، عملکرد محصول، همبست خاک-آب-انرژی-غذا.
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه شفاهی