مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه: راهبردی برای کشاورزی پایدار
کد مقاله : 1356-ISSC19
نویسندگان
مسلم زرینی بهادر *
کارشناس تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی(تات)
چکیده مقاله
افزایش جمعیت جهانی و نیاز به تولید بیشتر غذا، اهمیت استفاده بهینه از منابع خاک و تغذیه گیاه را برجسته ساخته است. مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه (ISFM/IPNM) رویکردی جامع است که با ترکیب کودهای شیمیایی، مواد آلی، مدیریت بقایای گیاهی، تناوب زراعی، و فناوری‌های نوین تغذیه‌ای، هدف افزایش بهره‌وری محصول، بهبود کیفیت خاک، کاهش هزینه‌های تولید و کاهش پیامدهای منفی زیست‌محیطی را دنبال می‌کند. این راهبرد نه‌تنها کارایی مصرف عناصر غذایی و بهره‌وری محصول را افزایش می‌دهد، بلکه به بهبود کیفیت فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک و ارتقای سلامت اکوسیستم‌های کشاورزی نیز منجر می‌شود. پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که کاربرد ISFM می‌تواند میانگین عملکرد محصولات عمده مانند غلات را بین ۲۰ تا ۴۰ درصد افزایش داده و در عین حال میزان تلفات نیتروژن و فسفر و انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد. علاوه بر این، مدیریت تلفیقی حاصلخیزی نقشی اساسی در پشتیبانی از اهداف توسعه پایدار(SDGs)، به‌ویژه امنیت غذایی، کاهش فقر، و حفاظت از محیط زیست ایفا می‌کند. مقاله حاضر با مرور نظام‌مند ادبیات علمی سال‌های اخیر، به تبیین اصول، دستاوردها، چالش‌ها و آینده‌پژوهی در زمینه ISFM پرداخته و بر ضرورت سیاست‌گذاری و آموزش برای نهادینه‌سازی این رویکرد در سیستم‌های کشاورزی جهان تأکید می‌نماید و پیامدهای مثبت آن بر پایداری کشاورزی و امنیت غذایی را تحلیل می‌کند.
کلیدواژه ها
پایداری تولید، مواد آلی، کیفیت خاک، کودهای شیمیایی
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر