| گیاه به‌عنوان گزینش‌گر طبیعی: کاربرد باکتری‌های بومی محرک رشد گیاه برای افزایش مقاومت گندم به شوری تحت آبیاری با آب دریا |
| کد مقاله : 1388-ISSC19 |
| نویسندگان |
|
مهدی شهابی رکنی *1، حسن اعتصامی2، علیرضا راهب2، عرفان توسلیان2 1دانشجوی دکتری علوم خاک دانشگاه تهران. عضو انجمن علوم خاک ایران 2گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران |
| چکیده مقاله |
| شوری خاک و کمبود منابع آب شیرین از چالش‌های اصلی کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. استفاده از آب دریا می‌تواند راهکاری پایدار برای تأمین نیاز آبی باشد، اما شوری بالا (EC > 4 dS/m) رشد گیاه و حاصلخیزی خاک را محدود می‌کند. در این پژوهش، با هدف بهبود سازگاری گندم در آبیاری با آب دریا، ۵۱۰ جدایه باکتریایی از ریزوسفر و اندوسفر گیاهان شورپسند مناطق ساحلی جنوب ایران جداسازی شد. برخلاف انتخاب متداول بر پایه متابولیت‌ها، در این مطالعه گیاه به‌عنوان انتخابگر هوشمند میکروب‌ها استفاده شد. جدایه‌های مقاوم به شوری و بدون اثرات آنتاگونیستی، در قالب کنسرسیوم‌های باکتریایی به شش رقم گندم (پیشگام، نارین، ارگ، افق، بم و برزگر) تلقیح شدند. گیاهان تحت آبیاری با آب دریای عمان (EC = 50 dS/m) قرار گرفتند و شاخص‌های رشدی ارزیابی شد. برخی کنسرسیوم‌ها موجب افزایش زیست‌توده (۱۲۷% در افق و %۲۲۸ در پیشگام با کنسرسیوم ۳) و ارتفاع گیاه شدند، در حالی‌که برخی اثر منفی داشتند (کاهش %۳۳ وزن خشک در ارگ با کنسرسیوم ۷). توالی‌یابی خاک ریزوسفر نشان داد اگرچه ۱۲۲ واحد تاکسونومی عملکردی مشترک وجود داشت، ترکیب میکروبی تیمارهای کارآمد، به‌ویژه کنسرسیوم ۳ در افق، متمایز بود. این نتایج نشان می‌دهد موفقیت تلقیح میکروبی به سازگاری ژنوتیپ و ترکیب میکروبی وابسته است و می‌تواند راهکاری پایدار برای تولید گندم در شرایط شوری شدید باشد. |
| کلیدواژه ها |
| تنظیم کننده های رشد گیاه، تاب‌آوری گیاه، سازگاری میکروبی، کشاورزی پایدار، تحمل شوری |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه شفاهی |
