| بررسی فلزات سنگین کادمیوم، سرب، نیکل، روی، مس و کروم در خاک‌های شمال استان خوزستان (مطالعه موردی: شهرهای شوشتر و دزفول) |
| کد مقاله : 1391-ISSC19 (R1) |
| نویسندگان |
|
خوشناز پاینده *1، محمد ولایت زاده2 1Department of Soil Sciences, Ahv.C., Islamic Azad University, Ahvaz, Iran 2گروه ایمنی صنعتی، موسسه آموزش عالی کاسپین، قزوین، ایران. |
| چکیده مقاله |
| فلزات سنگین با انباشت در خاک و ورود به زنجیره غذایی سبب مسمومیت و بیماری برای انسان شوند. این تحقیق با هدف بررسی فلزات سنگین کادمیوم، سرب، نیکل، کروم، مس و روی در خاک‌های سطحی شمال استان خوزستان در شهرهای شوشتر و دزفول انجام شد. در تابستان سال 1399، ۱۴۴ نمونه خاک از ۱۲ ایستگاه از عمق ۱۰ سانتی‌متر از کاربری‌های مختلف شهری، صنعتی، کشاورزی، جاده و باغ در شهرهای شوشتر و دزفول جمع‌آوری شد. میانگین غلظت کادمیوم، سرب، نیکل، کروم، مس و روی در خاک‌های سطحی به ترتیب 07/1، 90/25، 38/0، 87/70، 23/0 و 05/0 میلی‌گرم در کیلوگرم بود. همبستگی پیرسون نشان داد که کادمیوم ـ روی (R= 827; P=0.0) همبستگی مثبت و معنی‌داری دارند (01/0>P). نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که روی (PCA=610) و کادمیوم (PCA=715) منشأ یکسانی دارند. تجزیه مؤلفه اصلی (PCA) نشان داد که در مؤلفه اصلی اول که شامل فلزات سنگین سرب، مس و نیکل بود، همبستگی مثبت وجود دارد. در مؤلفه اصلی دوم، رابطه مستقیم و معنی‌داری بین کادمیوم، روی و کروم در خاک مشاهده شد. همچنین، دلیل همبستگی مثبت و معنی‌دار بین کادمیوم و روی این است که فلز کادمیوم یکی از عناصر بسیار متحرک در خاک است. دلیل همبستگی پایین فلزات سنگین در خاک را می‌توان به منشأهای متنوع ژئوشیمیایی و صنعتی نسبت داد. |
| کلیدواژه ها |
| آلودگی مزارع کشاورزی، فلزات سنگین، تحلیل مؤلفه‌های اصلی، همبستگی پیرسون |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر |
