ارزیابی روش‌های زمین‌آماری به‌منظور پهنه‌بندی برخی ویژگی‌های خاک دشت فسا
کد مقاله : 1409-ISSC19
نویسندگان
حمیدرضا اولیایی *1، علیرضا صالحی2، غلامرضا زارعیان3
1دانشیار گروه علوم خاک. دانشگاه یاسوج
2دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج
3بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشـاورزی و منـابع طبیعـی اسـتان فـارس
چکیده مقاله
ارزیابی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک در مقیاس‌های وسیع برای مدیریت پایدار و توسعه کشاورزی دقیق ضروری است. از آنجا که روش‌های آزمایشگاهی سنتی، پرهزینه و زمان‌بر هستند، کاربرد روش‌های زمین‌آمار توصیه می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی کارایی روش‌های زمین‌آماری برای پهنه‌بندی برخی ویژگی‌های خاک در منطقه فسا (استان فارس) انجام شد. در این راستا، ۳۲۸ نمونه خاک سطحی با الگوی شبکه‌ای منظم (فواصل ۱×۱ کیلومتر) برداشت و برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آن‌ها اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج، مدل‌های زمین‌آماری بهینه برای هر متغیر به‌وسیله روش کریجینگ تعیین شدند: مدل کروی برای شن، سیلت و رس؛ مدل نمایی برای pH و کربن آلی؛ مدل گوسی برای چگالی ظاهری؛ و مدل پایدار برای ظرفیت تبادل کاتیونی. الگوی وابستگی مکانی متغیرها نیز به صورت زیر ارزیابی شد: ساختار مکانی ضعیف برای pH، متوسط برای سیلت، رس، هدایت الکتریکی، کربن آلی و کربنات کلسیم، و قوی برای شن، چگالی ظاهری و ظرفیت تبادل کاتیونی. یافته‌ها نشان داد که روش‌های زمین‌آماری و GIS ابزارهایی مؤثر برای تحلیل مکانی ویژگی‌های خاک هستند و می‌توانند در بهینه‌سازی مدیریت منابع خاک و برنامه‌ریزی کشاورزی دقیق نقش مهمی ایفا کنند.
کلیدواژه ها
پهنه‌بندی، تغییرپذیری مکانی، نیم‌تغییر‌نما، ویژگی‌های خاک
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر