| مدل‌سازی پیش‌بینی‌کننده دینامیک ذخیره‌سازی کربن منطقه‌ای در پاسخ به تغییرات کاربری/پوشش زمین: تحلیلی مبتنی بر مدل InVEST |
| کد مقاله : 1491-ISSC19 |
| نویسندگان |
|
امیرحسین معصومی تبار زنجانی *1، مهران میثاقی2، محمد صادق عسکری1، ستاره امانی فر1 1گروه مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان 2گروه مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان |
| چکیده مقاله |
| تغییرات کاربری و پوشش زمین (LULC) به‌عنوان عاملی کلیدی در دینامیک ذخیره‌سازی کربن، نقش حیاتی در تعادل اکولوژیکی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ایفا می‌کند. این مطالعه با هدف ارزیابی و پیش‌بینی تغییرات ذخیره کربن در منطقه روستای سهرین (غرب استان زنجان، ایران) بر اساس مدلInVEST انجام شد. منطقه مورد مطالعه دارای اقلیم نیمه‌خشک و کاربری‌های غالب مرتع، کشاورزی، باغ، مناطق احداثی، منابع آب و اراضی بایر است. داده‌های کربن آلی خاک (SOC) ، زیست‌توده روی‌زمینی (AGC) ، زیرزمینی (UGC) و بقایا (DOC) از طریق نمونه‌برداری میدانی تعیین گردید. نتایج نشان داد که کاربری مرتع با بیشترین تراکم کربن، مخزن اصلی کربن منطقه است، در حالی که مناطق احداثی فاقد ذخیره کربن هستند. مدل‌سازی سناریوهای آینده (تا سال ۲۰۵۰) با استفاده از ابزار Generate scenario در InVEST، افزایش مساحت مناطق احداثی از ۵۰ به ۶۱ هکتار و اراضی بایر از ۱۳۵۸ به ۱۶۳۰ هکتار را پیش‌بینی کرد. این تغییرات منجر به کاهش ۶۰۰۰ تن ذخیره کربن در مخزن خاک شد که عمدتاً ناشی از تبدیل مراتع و اراضی کشاورزی به کاربری‌های شهری و بایر است. یافته‌ها تأکید می‌کنند که سیاست‌های حفاظتی مانند کاهش شهرنشینی و احیای مراتع می‌تواند ذخیره کربن را حفظ کند. این مطالعه مرجعی برای مدیریت پایدار زمین در مناطق نیمه‌خشک ارائه می‌دهد و بر اهمیت ادغام مدل‌های فضایی در سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی تأکید دارد. |
| کلیدواژه ها |
| ذخیره‌سازی کربن، تغییرات کاربری، تغییرات پوشش زمین، مدل InVEST، تنوع زیستی |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه شفاهی |
