کارکردهای بوم‌سازگان حشرات خاکزی به‌عنوان زیست‌نشانگرهای کیفیت خاک
کد مقاله : 1671-ISSC19
نویسندگان
محمدمهدی ربیعه *
استادیار گروه گیاهپزشکی-دانشکده کشاورزی-بیرجند-دانشگاه بیرجند
چکیده مقاله
حشرات خاکزی نقش کلیدی در پایداری اکوسیستم خاک ایفا می‌کنندوبا فعالیت‌هایی مانند حفر تونل، مخلوط کردن ذرات و انتقال مواد آلی، ساختار، تهویه و نفوذپذیری خاک را بهبود می‌بخشند. این موجودات با تسریع تجزیه موادآلی وپراکندگی میکروارگانیسم‌ها چرخه عناصر غذایی راتقویت کرده وباروری وسلامت اکوسیستم خاک را ارتقا می‌دهند. به‌دلیل حساسیت بالای حشرات خاکزی به تغییرات محیطی، گروه‌هایی مانند پادمان‌ها، سوسک‌های Carabidae و Scarabaeidae به‌عنوان زیست‌نشانگرهای مؤثر برای ارزیابی کیفیت خاک شناخته می‌شوندو می‌توانندهشدارهای سریع در برابر آلودگی‌هاو فشارهای انسانی ارائه دهند. درایران، تنوع بالای حشرات خاکزی، به‌ویژه پادمان‌هاوسایربندپایان خاکزی، فرصت ارزشمندی برای پایش زیستی و مدیریت خاک فراهم می‌کند. گرچه مطالعات تاکنون بیشتر توصیفی وفهرست‌برداری گونه‌ای بوده، زیرساخت لازم برای کاربرد عملی آن‌هادارزیابی فشارهای محیطی واصلاح خاک فراهم شده است. زیست‌فناوری خاک نیز با بهره‌گیری از حشرات خاکزی و سایرارگانیسم‌ها، از جمله استفاده ازاصلاحگرهایی مانند بیوچار، کیفیت، پایداری و خودپالایی خاک را بهبود می‌بخشد. ادغام پایش زیستی حشرات خاکزی با رویکردهای زیست‌فناورانه می‌تواند به مدیریت پایدار خاک، افزایش بهره‌وری و حفاظت بلندمدت ازمنابع خاک در ایران کمک کند.
کلیدواژه ها
حشرات خاکزی، زیست نشانگر، کیفیت وسلامت خاک، تنوع زیستی خاک، زیست فناوری خاک
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر